Perşembe, 28.03.2024, 11:23
Hoş geldiniz Гость | RSS

BU SİTE SADECE TIP DOKTORLARI İÇİNDİR. WEB SAYFAMIZDA BULUNAN BİLGİLER SADECE BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR.

Menü
Ara

Kardiyovasküler farmakoloji

Kardiyovasküler farmakoloji

Yrd. Doç. Dr. Bülent ERDUR
Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

RESÜSİTASYONDA KULLANILAN İLAÇLAR
I. Kalp debisini ve periferik damar direncini etkileyen ilaçlar
– Epinefrin, vazopressin, dopamin, dobutamin, digoksin, nitrogliserin, sodyum nitroprussid, norepinefrin, isoproterenol
II. Hız ve ritim kontrolü yapan ilaçlar
– Atropin, amiodaron, lidokain, verapamil-diltizem, magnezyum, propafenon, blokerler (metoprolol, propranolol, atenol, esmolol, labetolol), adenozin, Sotalol,
III. Tamponlu ajanlar

I. KALP DEBİSİNİ VE PERİFERİK DAMAR DİRENCİNİ ETKİLEYEN İLAÇLAR
EPİNEFRİN (ADRENALİN)
- Kardiak arrestte ilk seçenek
- Nonselektif a, b adrenerjik agonist (Sempatomimetiktir)
a adrenerjik etkileri
- Koroner perfüzyon basıncını artırır
- Serebral perfüzyon basıncını artırır
- Güçlü vazokonstrüksiyon (SKB-DKB)
b adrenerjik etkileri
- Kalp hızını artırır
- Myokardın kontraksiyonunu artırır
- Bronkodilatasyon yapar
- Histamin etkilerini antagonize eder
Etkiler
- Aortik diastolik basıncı ve koroner perfüzyon basıncını artırarak kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen gitmesini sağlar,
- Spontan kalp kasılmalarını uyarır,
- Ventriküler fibrilasyonu büyük dalgalı hale getirerek, defibrilasyonun başarı şansını yükseltir,
- Kalp hızını, kan basıncını ve beraberinde kalp kasının oksijen ihtiyacını arttırır.
Farmakokinetik
- Etki başlama: 1-2 dk
- Etki: 2-10 dk
Uygulama yolları
- Periferik ven
- Santral yol
- Endotrakeal
- İO
Endikasyonları
Kardiak arrest (class IIb)
- Asistoli
- Nabızsız elektriksel aktivite
- Defibrilasyona cevapsız nabızsız VT/VF
Diğer
- Anaflaksi, hipersensivite reaksiyonlarında brokodilatatör
- Septik şokta vazopressör

Doz
IV/IO
- 1mg puşe
- Her 3-5 dakikada bir tekrar
Endotrakeal
- IV dozun 2-2.5 katı 10 cc SF ile sulandırılarak (2-2.5mg) Infüzyon
- 1-10 micg/dk
Dikkat !!!
- Adrenalin güvenli bir damar yolundan verilmelidir, çünkü ilacın damar dışına kaçması sonucu lokal iskemiye bağlı doku hasarı ve ülserler ortaya çıkabilir.
- Alkalen solüsyonlar içinde inaktive olduğundan sodyum bikarbonat ile bir arada kullanılmamalıdır.
- Miyokard iskemisi sırasında ventriküler duyarlılığı artırabilir. (Disritmiler)
- Oluşturduğu yüksek vasküler rezistans ile kardiak outputu düşürebilir.
- Renal arter vazokonstrüksiyonu yaparak GFH’ı düşürebilir.

VAZOPRESSİN
- Antidiüretik hormon
- Non-adrenerjik vazopressor
- Potent periferik vazokonstriktör (V1 rsp.)
- Renal tübüllerden H2O geri emilimi (V2 rsp)
- Periferik vasküler direnci artırarak iskemi ve anginayı tetikleyebilir
Etkiler
CPR sırasında;
- Koroner perfüzyon basıncını arttırır
- VF sıklığını azaltır
- Vital organ kan akımını arttırır
- Serebral perfüzyon ve O2 dağılımını arttırır
- B-adrenerjik etkileri olmadığından myokard O2 tüketiminde artışa sebep olmaz
Uygulama Yolları
- Periferik venöz
- Santral yol
- Endotrakeal
- Subkutan
- İO
Endikasyonları
- Erişkin hastalarda (class indeterminate)
- Defibrilasyona refrakter VF/VT
- Asistoli ?!
- PEA’de ?! epinefrin alternatifi
- Vazodilatasyonun sebep olduğu şokta (Septik şok) hemodinamik destek sağlamak için (inf.)
Doz
40 U IV puşe TEK DOZ

DOPAMİN
- Endojen katekolamin
- Direk a ve b adrenerjik ve dopaminerjik etkili
- Etkileri doza bağımlı

Etkiler
- Serebral, koroner, renal ve splanknik damar yataklarında bulunan dopaminerjik reseptörleri aktive eder ve kan akımını arttırır
- b1 adrenerjik etki ile pozitif inotropik etki sağlar
- a adrenerjik etki ile vazokonstrüksiyona yol açar.
Endikasyonlar
- Semptomatik bradikardide atropin sonrası 2. seçenek
- Sistolik kan basıncı ≤70 mmHg olan ve şok semptomları olan hastalar
Doz
- 2-20 mcg/kg/dk
- 2-10 mcg/kg/dk kalp hızını ve debisini arttırır (β-adrenerjik reseptörleri uyararak direkt, norepinefrin salınımını uyararak indirekt yoldan kalbin kasılma gücünü arttırır)
- 2-5 mcg/kg/dk renal doz (dopaminerjik rsp uyarır ve vasküler tonusta gevşeme yaparak; renal, splanknik alan, koroner ve serebral kan akımında artışa neden olur)

DOBUTAMİN
Etkiler
- Sentetik bir katekolamindir
- Miyokarddaki β1-adrenerjik reseptörlere selektif etkisi ile pozitif inotropik etki sağlar ve kalp debisini arttırır
- Damarlar üzerindeki a mimetik etkisi β2 etkisiyle tamponlandığından pulmoner kapiller basınç ve sistemik damar direncini düşürür.
- Özellikle miyokard fonksiyonundaki yetersizliğe ikincil gelişen düşük kalp debisi tedavisinde kullanılır.
Endikasyonlar
- Şiddetli sistolik kalp yetmezliğinde,
- Sistolik kan basıncı ≥70 mmHg olan ve şok semptomları olmayan hastalarda,
- β bloker intoksikasyonunda kullanılır.
- Etki doza bağlı
Doz
- 2-20 mcg/kg/dk
- >20 mcg/kg/dk miyokardiyal iskemi !!!!
- >40 mcg/kg/dk dozlar toksik !!!

NİTROGLİSERİN
Etkiler
- Venöz-arteriyel düz kaslarda dilatasyon
- Ventrikül ön-ard yükü azaltır; myokard duvar gerilimini ve O2 tüketimini azaltarak subendokardiyal perfüzyonu iyileştirir.
- 10-20 mcg/dk; 5-10 dk bir 5-10 mcg/dk arttırılır.
- 100 cc SF+1 amp perlinganit: 6 cc/st=10 mcg/dk
- 150 cc SF+1 amp perlinganit: 9cc/st=10 mcg/dk
Endikasyonlar
- Anjina pektoris
- Akut pulmoner ödem
- Akut MI’da iskemi ve ağrının başlangıç tedavisinde
Doz
- 10-20 mcg/dk, doz istenen hemodinamik yada klinik etki ortaya çıkana kadar her 5-10 dakikada 5-10 mcg/dk arttırılır.
- 30-40 mcg/dk dozlarda venodilatasyon
- ≥150 mcg/dk dozlarda arteriolar dilatasyon
- > 24 saat infüzyon tolerans gelişir
- Sıvı tedavisine iyi yanıt veren hipotansiyon
- Taşikardi, paradoksik bradikardi, hipoksemi, baş ağrısı

SODYUM NİTROPRUSSİD
Etkiler
- Venöz-arteriyel düz kaslarda dilatasyon
- Ventrikül ön-ard yükü azaltır; myokard duvar gerilimini ve O2 tüketimini azaltarak subendokardiyal perfüzyonu iyileştirir.
Endikasyonlar
- Hipertansif aciller
- Akut pulmoner ödem ve kalp yetmezliği
- Kapak yetmezliklerine bağlı kalp yetmezliği
- Yüksek kan basıncının eşlik ettiği akut MI’da NG tedavisine ek olarak
Doz
0.1-10 mcg/kg/dk

DİGİTAL
Etkiler
- Pozitif İnotropik
- Negatif kronotrop
- Vagal tonusu arttırır
- AV iletimini yavaşlatır
Endikasyonlar
- Kronik kalp yetmezliği
- Sol ventrikül disfonksiyonlu kronik atriyal fibrilasyon ve flatterde AVN iletimini yavaşlatmak ve ventriküler yanıtı azaltmak
- Stabil aritmilerin tedavisi
Doz
- 10-15 mcg/kg
- Etki 5-30 dk da başlar
- 90-180 dk devam
- 0.5 mg 2 ml ampul
Dikkat!!!
- Terapötik aralığı dardır
- Toksisite
Æ ventriküler aritmiler ve kardiyak arrest

II. HIZ VE RİTİM KONTROLÜ YAPAN İLAÇLAR

ATROPİN SÜLFAT
Etkiler
- Antimuskariniktir (Parasempatolitik)
- Vagal aktiviteyi baskılayarak sinüs nodda impuls devamlılığını ve AV iletimi sağlar
- Antikolinerjik etkileri de vardır
- Etki başlama 3-5 dk
- Yarılanma zamanı:2-4 st
- Karaciğerde metabolize edilir.
- İdrarla atılır.
Farmakokinetik
- Etki başlama süresi:5 dakika
- Yarılanma zamanı:2-4 saat
- Karaciğerde metabolize edilir.
- İdrarla atılır.
Endikasyonları
- Asistoli, PEA (nabız <60 ise) (class indeterminate)
- Diğer
- Unstabil bradikardilerde (class IIa)
- AV bloklar (Mobitz Tip II ve tam bloklarda hariç)
- Kolinerjik ajanlarla intoksikasyonlar
- Morfin kullanımı ile olan bulantı-kusma
Doz
IV/IO
- Asistolide;
- 1mg bolus her 3-5 dk tekrar
- Total doz 3mg (0.04mg/kg)
- Diğer durumlarda (bradikardi)
- 0.5-1mg (paradoks bradikardi !!!)
Endotrakeal
- 2.5mg 10cc SF de sulandırılarak
Dikkat !!!
- MI ve hipokside dikkat (Myokardın O2 tüketimini artırır)
- Hipotermik bradikardide verilmez
- İnfranodal bloklarda paradoksal yavaşlatabilir (Mobitz tip 2)
- Antikolinerjik yan etkiler (Ağız kuruluğu, flushing, midriazis, bulanık görme, konstipasyon,
ataksi koma)
AMIODARONE
Etkiler:
- Class III antiaritmiktir.
- Negatif inotropik
- Negatif koronotropik
- Negatif dronotropiktir.
- Antifibrilatör etkisi myokardda faz 2 ve 3 de K
iyon akımını engellemek suretiyledir.
Farmakokinetik
- Parenteral kullanımında farklı dokulara hızla dağılır.
- Klinik yararlanımla serum seviyeleri zayıf ilişkidedir. İlk doza cevap vermeyen disritmilerde
ek doz gerekebilir.
- Karaciğerde sitokrom p450 ile yıkılır, safra ile atılır.
Endikasyonları
- Defibrilasyon ve adrenaline cevap vermeyen nabızsız VT/VF (Class IIb)
- Diğer
- Vagal manevra, adenozin ve AVN blokajına dirençli reentry mekanizmalı (SVT) dar
kompleks taşikardiler (Class IIb)
- Normal QT intervali olan polimorfik VT, hemodinamik olarak stabil olan VT’ler ve
orijini belirsiz geniş kompleks taşikardiler (Class IIb)
- Hızlı ventrikül cevaplı atriyal aritmiler (Class IIb)
Doz
- Nabızsız VT/VF de
- 300mg amiodaron 20ml %5 Dxt içinde
- Gerekirse 150mg 20ml %5 Dxt içinde tekrar
- 1 mg/dk 6 st, 0.5 mg/dk 18 st; max: 2.2 gr/24 st
- Diğer ritim bozuklukları
- 150 mg amiodaron 20ml %5 Dxt içinde 10-15 dk
- 1 mg/dk 6 st, 0.5 mg/dk 18 st; max: 2.2 gr/24 st
Yan etkiler
- Kardiak arrestte yan etkilerin önemi yoktur.
- Class I antiaritmiklerle dikkat (torsades de pointes’i tetikleyebilir
- Diğer;
- Hipotansiyon, brakardi
- Pulmoner toksisite
- Hepatik toksisite
- Korneada mikrodeposizyonlar
- Tiroid fonksiyonlarını bozabilir
- Deride renk değişikliği
İlaç etkileşimleri:
- Digoksin, Prokainamid, Klinidin, Ca kanal blokerleri, Beta blokerler,
Antikoagülanlar’ın serum düzeyi ve toksisitelerini artırır.

LİDOKAİN
Etkiler
- Class IB antiaritmik
- Lokal anestezik
- Ventriküler aritmilerde etkili
- İskemik miyokardda ventriküler ektopiyi suprese eder (refrakter periyodu uzatarak)
- Normal miyokarda etki etmez
- Reentran yollarda miyokardiyal ileti hızını azaltır, reentran ventriküler aritmileri sonlandırır
Farmakokinetik
- Etki başlama süresi:30-90 saniye
- Eliminasyon yarı ömrü:80-108 dk.
- KK, karaciğer hastalığı, uzun süre kardiak arrest olarak kalmış vakalarda etki daha uzun.
Endikasyonları
- Defibrilasyona ve diğer ajanlara dirençli nabızsız VT/VF (Class Indeterminate)
- Diğer:
- Stabil monomorfik VT
- QT intervali normal veya uzamış polimorfik VT
Uygulama yolları
-Periferik venöz
-Santral yol
-Intramuskuler
-Endotrakeal
-IO
Doz
Kardiak arrestte
- 1.0-1.5 mg/kg (100mg) bolus
- Gerekirse 5-10 dk sonra 0.5-0.75 mg/kg bolus tekrar
max doz 3 mg/kg
1-4 mg/dk inf. (tekrarlayan aritmi 0.5 mg/kg bolus)
Dikkat!!!
- 70 yaşından büyük
- KKY, AMI+hipotansiyon-şok, kötü periferik perfüzyon varlığı
- Karaciğer hastalığı olanlarda
doz %50 azaltılmalıdır
İlaç etkileşimleri
- Nörolojik yan etkileri potansiyalize edenler:
Prokainamid, Tubokurarin
- Lidokain seviyesini artıranlar:
Simetidin , Propranalol
- Kardiak depresyon etkisini artıranlar:
Fenitoin
Yan etkiler
- Kardiak arrestte yan etkilerin önemi yoktur.
- Diğer :
- Psikoz
- Nöbetler
- Solunum depresyonu
- Konuşma bzk.
- Bilinç bzk.

ADENOZİN
Etkiler
- Sinüs ve AVN aktivitesini baskılar.
- Stabil, dar kompleks AV nod ve sinüs nod reentran taşikardilerde Class I olarak
tanımlanmıştır.
- Atriyal fibrilasyon,atriyal flatter,atriyal veya ventriküler taşikardilerde kullanılmaz.
Endikasyonlar
- Anstabil reentran SVT’de kardiyoversiyon hazırlığı yapılırken (Class II)
- Tanı konmamış stabil dar kompleksli SVT’de tanı ve tedavi amaçlı
- Reentry yolu bilinen stabil geniş kompleksli taşikardiler
Doz
- 6 mg iv hızlı bolus (1-3 sn)
- 1-2 dakika sonra 12 mg iv
- 1-2 dakika sonra 2. kez 12 mg iv

KALSİYUM KANAL BLOKERLERİ (VERAPAMİL-DİLTİAZEM )
Etkiler
- Class IV antiaritmik ilaçlardır
- SAN otomatisitesini azaltırlar
- AVN iletimini yavaşlatırlar
- AVN refrakter periyodunu uzatırlar
- Reentrant aritmilerini sonlandırırlar
Endikasyonlar
- Atrial fibrilasyon/flatter hız kontrolünde
- Ventriküler fonksiyonları korunmuş, vagal manevra ve adenozine dirençli reentry (PSVT)
dar kompleks taşikardilerde
- Ventriküler fonksiyonları bozulmuş, vagal manevra ve adenozine dirençli ektopik veya
multifokal dar kompleks taşikardilerde
Doz
Diltiazem
- 0.25 mg/kg 2 dk, 15 dk sonra 0.35 mg/kg
- 5-15 mg/st inf.
Verapamil
- 2.5-5 mg IV 2 dk, 15-30 dk sonra 5-10 mg
- Total doz 20 mg
Dikkat!!!
WPW ile birlikte olan AF, AFlat. veya PSVT de kalsiyum kanal blokerleri, b blokerler,
Adenozin ve digoksin kullanılmaz.

MAGNEZYUM SÜLFAT
Etkiler
- Direk etki
-Na/K ATP’az pompasını inhibe eder
İndirek etki
-Ca kanallarını bloke eder
- Nöronal transmisyonu azaltır
- Membran potansiyelini artırır
- Ca’un vazodilatasyon etkisini bloke eder
- Myokardın katekolaminlere duyarlılığını artırır
- Platelet agregasyonunu azaltır.
Farmakokinetik
- Etki başlama süresi: hemen
- Etki süresi: 30 dk
- Böbreklerden idrar yoluyla atılır.
Endikasyonları
- Torsades de pointes (class IIa)
- Mg eksikliği olan kardiak arrest
- Mg eksikliği olan AMI?
- Serum Mg seviyesine bakılmaksızın standart tedaviye refrakter VT/VF
- Eklampsi
- Astım
Doz
- 1-2 gr (8-16mEq) 10 ml %5 Dxt 5-20 dk. iv (arrest)
- 1-2 gr (8-16mEq) 50-100ml %5 Dxt içinde 5-60 dk iv
Eksikliği
- Diüretik kullanımı
- Kronik hastalık
- Kronik alkolizm
- Malnütrisyon
Yan Etkileri
- Kardiak arrestte yan etkilerin önemi yoktur.
- Diğer :
- Hipotansiyon
- Hipermagnezemi
- Flushing, terleme
- SSS depresyonu, refleks depresyonu
- Flask paralizi
- Dolaşım kollapsı
- Total respiratuar paralizi

BETA BLOKERLER
(Metoprolol, propranalol, esmolol, sotalol)
Etkiler

- Β adrenerjik reseptörlere bağlanarak katekolamin etkilerini bloke ederler.
- Kalp hızını yavaşlatırlar, kan basıncını azaltırlar
- Miyokard kasılmasını ve oksijen tüketimini azaltır
- İnfarkt alanını, infarkt sonrası iskemiyi azaltır
- Ventriküler ektopi ve fibrilasyon insidansını azaltır
Endikasyonları
- ST segment elevasyonu olan ve olmayan AMI
- Acil servise başvuran ve akut koroner sendrom tanısı alan tüm hastalar (po→ classI)
- Akut koroner sendrom tanısı alan, kan basıncı ve nabzı yüksek vakalar (iv → class IIa)
- Ventrikül fonksiyonları korunmuş vagal manevra ve adenozine dirençli, otomatisite
(ektopik,multifokal,junctional) veya reentry mekanizmalı (SVT) dar kompleks taşikardiler
(class IIa)
- Ventrikül fonksiyonları korunmuş atriyal fibrilasyon ve flatterde hız kontrolü
Doz
Metoprolol
- 5 mg iv yavaş verilir
- 5 dakika arayla 5 mg iv 3 defa verilir
Propranolol
- 0,1 mg/kg yavaş verilir
- Total doz 3 eşit dozda 2-3 dakika aralıklarla verilir
Esmolol
- 0,5-1 mg/kg verilir (1 dakika üzerinde)
- 0,05 mg/kg/dak infüzyon
Dikkat!!!
- Bradikardide <60dk ve SKB <100 mmHg
- Hasta sinüs sendromu
- 2 veya 3. derece AVB
- Şiddetli kalp yetmezliği
- Bronkospazmla birlikte akciğer hastalığı

PROPAFENON
Etkiler

- Clas IC antiaritmik
- Nonselektif B bloker
- Negatif inotrop
Endikasyonlar
- Ventriküler fonksiyonları korunmuş atrial fibrilasyon / flatter ritminin hız kontrolü veya farmakolojik kardiyoversiyon
- WPW + atriyal fibrilasyon / flatter

Ventriküler fonksiyonları korunmuş atrial fibrilasyon/flatter ritminin hız kontrolünde
Doz
IV 1-2 mg/kg doz; 10 mg/dak olacak şekilde infüzyon olarak verilir

III. TAMPONLU AJANLAR

NaHCO3
Hayvan çalışmalarında CPR sırasında NaHCO3 tedavisinin, kalp ve beyin dokusundaki pH üzerine bir etkisi olmadığı gösterilmiştir
Etkiler
- Dokularda O2 salınımını inhibe eder
- Oksihemoglobin satürasyon eğrisini sağa kaydırır
- Hiperozmolarite
- Paradoksal doku asidoz
Endikasyonları
- Hiperkalemi (Class I)
- Aspirin intoksikasyonunda idrar alkalinizasyonu (Class IIa)
- Trisiklik antidepresan zehirlenmesi (Class IIa)
- Daha önceden var olduğu bilinen metabolik asidoz (Class IIa)
- Uzamış KPR (>10dk) (Class IIb)
Dikkat !!!
- Güvenli bir damar yolundan verilmelidir. (Küçük venlerde sklerozis ve damar dışına
kaçtığında lokal dokuda ciddi hasara neden olabilir)
- Sodyum bikarbonat trakeal yoldan verilmemelidir.
- Katekolaminler ve kalsiyumla geçimsizdir.

KALSİYUM
-CPR da ampirik kullanımının yararlı olduğunu gösteren çalışma yoktur
Endike olduğu durumlar
- Hiperkalemi
- Hipokalsemi
- Ca kanal blokerleri intoksikasyonu
Doz: Erişkinlerde 1 ampul (4 mg/kg yavaş puşe) her 10 dk da tekrarlanabilir
Dikkat!!!

- NaHCO3 ile karşılaştığında yapısal değişikliğe uğrar ve çözülmez.
- Damar dışına kaçması durumunda periferik venlerde sklerozis ve dokularda ciddi kimyasal
yanıklara neden olabilir (Güvenli bir damar yolundan verilmelidir.)

 

Kaynak:  http://www.tkd.org.tr/cg/ikyd/?p=kardiyovaskuler
Giriş
Takvim
«  Mart 2024  »
PztSalÇrşPrşCumCtsPzr
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
İstatistik

Online: 1
Misafir: 1
Kullanıcı: 0

Copyright MyCorp © 2024