Ral akciğer oskültasyonunda genellikle inspiryum sırasında duyulan çıtırtı sesine benzeyen anormal solunum sesleridir. Bronşit, pnömoni ve pulmoner fibrozis
gibi akciğer patolojilerinde duyulabilir, ayrıca daha nadir olmak üzere konjestif kalp yetmezliğinde de duyulabilir. İnce, orta ve kaba raller olmak üzere üç grupta incelenebilir:
- İnce raller: İnspirasyonun sonunda duyulur, öksürünce kaybolmaz, kısa süreli yüksek volümlü çıtırtı benzeri ince seslerdir. Bronşiolit, bronkopnömoni, konjesyon, atelektazi gibi akciğer patolojilerde duyulur.
- Orta raller: Öksürükle artarlar, ince rallerle birlikte bulunurlar, insprasyon ortasında daha düşük frekanslı seslerdir. Bronşiolit, bronşektazi, akciğer tüberkülozu, apse, konjesyon gibi akciğer patolojilerinde duyulur.
- Kaba raller: Gargara sesine benzerler, büyük hava yollarındaki sekresyonlara bağlıdır. Kuvvetli öksürükle kaybolurlar, akut pnömoninin rezolüsyon döneminde duyulabilir.
Ronküs ya da ronflan ral
ek solunum seslerinden olup; gürültülü, kaba, düşük frekanslı, horlama
sesine benzeyen, hem inspiryum hem de ekspiryum sırasında duyulan
devamlı seslerdir. Öksürükle kaybolur.
Büyük çaplı bronşların akut ya da kronik enflamasyonu, tümör,
düz kas spazmı ya da mukus birikimi nedeniyle tıkanmış bronşlardan
soluk alıp verirken çıkan ek solunum sesidir. Öksürme sonucu sekresyon
atıldığında ses düzelir.
Sibilan ral, wheezing, sibilan ronküs ya da hırıltılı solunum daha çok distal hava yolu obstrüksiyonlarında olmak üzere solunum yollarındaki kısmi obstrüksiyonların klinik bulgusudur.
Kısmi obstrüksiyon sonucunda
havayollarının içinden hızla geçen hava akımının oluşturduğu titreşimle duyulur. Wheezing, kulakla duyulabilen şiddettedir. Ekspirasyon uzar ve ekspirasyonda duyulur. Sıklıkla, astım ve bronşiolit gibi distal hava yolu obstrüksiyonlarında görülür.
Stridor üst solunum
yollarının yarı tıkanıklığı nedeniyle türbülan hava akımı
oluşması sonucunda duyulan ıslığa benzer, kaba, yüksek frekanslı ek
solunum sesleri. Daha çoklukla inspiryumda duyulur.[1]
Yenidoğanlarda stridorun en sık nedeni laringomalazidir. Akut epiglottit, akut laringotrakeit, allerjik reaksiyon sonucu havayollarında ödem, tümör, gibi nedenler nedeniyle de olabilir.